Engelse experts dringen aan op meer toezicht van het medicijn aripiprazol op bijwerkingen van gokverslaving. Het geneesmiddel wordt voorgeschreven aan patiënten die last hebben van depressie, psychose en schizofrenie. Gebruik van aripiprazol kan leiden tot gokverslaving. Dit schrijft de Engelse kwaliteitskrant The Guardian op haar website.
Patiënten die het veelgebruikt antipsychoticum aripiprazol voorgeschreven krijgen voor de behandeling van depressie, bipolaire stoornis, psychose en schizofrenie moet verteld worden dat er een risico bestaat dat ze een gokverslaving kunnen ontwikkelen, zo heeft een Engelse deskundige gewaarschuwd.
De National Problem Gambling Clinic heeft een groeiend aantal patiënten waargenomen die een gokverslaving hebben ontwikkeld nadat ze aripiprazol zijn gaan gebruiken. Sommige patiënten hebben hierdoor enorme sommen geld verloren en zagen hun relaties uiteenvallen.
Meer bewustwording rondom gokverslaving en aripiprazol
Prof. Henrietta Bowden-Jones, een vooraanstaand psychiater die de kliniek leidt, zei dat er meer bewustwording nodig was. Huisartsen waarschuwen patiënten niet of nauwelijks. Geestelijke gezondheidsteams (GGZ) verzuimen te controleren of mensen een verslaving ontwikkelen.
“Dit is niet zomaar een bijwerking. Het kan gepaard gaan met het risico je eigen huis of je relatie te verliezen. Wat we voortdurend zien is dat niet genoeg mensen hiervan op de hoogte zijn. Ik gaf onlangs een lezing voor psychiaters en een zeer groot deel had er nog nooit van gehoord,” aldus Bowden Jones. “We horen voortdurend dat geestelijke gezondheid instanties niet op de hoogte zijn. Er moet meer gedaan worden om te voorkomen dat mensen aripiprazol krijgen zonder dat ze gewaarschuwd en gecontroleerd worden.”
In een onderzoek in 2022 van de National Problem Gambling Clinic’s onder haar patiënten bleek dat bijna 9% het medicijn gebruikt (30 van de 359). Bowden-Jones zei dat de patiënten zich meestal niet bewust waren van het verband tussen aripiprazol en de ontwikkeling van een gokprobleem.
Huisartsen signaleren gevaren niet
Huisartsen krijgen waarschuwingen over bijwerkingen wanneer ze medicijnen voorschrijven. Hoewel pathologisch gokken als bijwerking wordt genoemd door het National Institute for Health and Care Excellence, wordt het niet gesignaleerd. Engelse GGZ’s in psychiatrische afdelingen helpen vaak bij het monitoren van patiënten die drugs gebruiken. Maar deze professionals letten niet specifiek op waarschuwingssignalen van mogelijke gokproblemen. Wel zijn er richtlijnen van de Engelse overheid voor huisartsen om patiënten te informeren over het verband tussen Parkinson-medicatie en gokverslaving.
Artsen moeten er rekening mee houden dat stigma en schaamte vaak verhinderen dat mensen symptomen van schadelijk gokgedrag melden. Ook moeten artsen erop letten of aripiprazol leidt tot ander dwangmatig gedrag. Zoals bijvoorbeeld overmatig drinken, drugsgebruik, sex of winkelen, voegde Bowden-Jones eraan toe.
“Gokgedrag veranderde na inname aripiprazol”
Lee Jordan ontwikkelde een gokverslaving nadat hij in 2021 aripiprazol had genomen om de symptomen van een psychose, waaronder het horen van stemmen, te verlichten. Terwijl hij in het verleden kleine bedragen had gegokt voor de lol, begon zijn gokgedrag al snel zijn leven over te nemen. “Ik gaf enorm veel geld uit omdat het een uitlaatklep was. Maar de verwoestende effecten waren enorm – ik verloor bijna mijn relatie, ik verloor familie, vrienden, het verwoestte gewoon mijn leven,” zei hij. “Ik verloor meer dan 10.000 pond aan gokken en was niet in staat was om het geld terug te verdienen”.
Jordan stopte met aripiprazol in 2022 en binnen enkele weken voelde hij zich gesterkt om te stoppen met gokken. “Toen ik van de medicatie afkwam was het even een strijd, omdat de endorfines die gepaard gaan met gokken in mijn hersenen waren ingebakken. Ik installeerde Gamban (gokblokkerende software) op mijn smartfoon en pc. Met een beetje wilskracht en zonder de extra druk van aripiprazol was het gemakkelijk voor mij om dat doel te bereiken.”
Jordan slikt nu antidepressiva, maar begint binnenkort aan een nieuwe kuur antipsychotica, omdat hij nog steeds met tussenpozen stemmen hoort. Aripiprazol zal hij niet meer zal slikken. “Het is een catch-22 – wil je het nemen omdat je geen stemmen meer wilt horen? Of wil je je leven blijven beschadigen en ruïneren?”
Huidige wetgeving is grijs gebied
Paul Kanolik, advocaat bij Ellis Jones en gespecialiseerd in gokzaken, zei dat het “onthutsend” was hoeveel mensen met een psychiatrische ziekte hij zag eindigen met duizenden ponden gokschuld. Ondanks dat Kanolik een aantal zaken won, zei hij dat de huidige wetgeving een “grijs gebied” is. Een herziening leidt tot betere bescherming van kwetsbare mensen. Vooral gezien de toegankelijkheid van online gokken.
De Medicines and Healthcare products Regulatory Agency zei dat pathologisch gokken en andere impulscontrole stoornissen “een bekende bijwerking van aripiprazol” zijn. Deze staan als bijwerkingen in de bijsluiter vermeld. De MHRA beveelt aan dat patiënten en artsen altijd de voordelen en risico’s van medicijnen bespreken.
Aripiprazol in Nederland
Gelijk aan Engeland wordt ook in Nederlands het geneesmiddel aripiprazol voorgeschreven. De website van ziekenhuis.nl gaat uitgebreid in op de werking en bijwerkingen van aripiprazol. Er wordt niet gerept over gokverslaving als mogelijke bijwerking. Het middel wordt ook aan kinderen die bijvoorbeeld last hebben van psychoses. De website van Kenniscentrum voor Kinder- en jeugdpsychiatrie staat uitgebreid stil bij het middel en de bijwerking. Over mogelijke gokverslaving wordt ook hier niet gesproken.